Basisopleiding voor de beginnende vertrouwenspersoon

De vertrouwenspersoon speelt een belangrijke rol in de preventie en behandeling van psychosociale risico’s op het werk. Vertrouwenspersonen zijn vooral van belang voor de eerstelijnsinterventie. Het Koninklijk Besluit van 10 april 2014 bespreekt uitgebreid de behandeling van psychosociale risico’s op het werk.

Deze opleiding beantwoordt aan de bepalingen van dat Koninklijk Besluit betreffende de preventie van psychosociale risico’s op het werk.
Deze nieuwe regelgeving vereist dat de werkgever ervoor zorgt dat de vertrouwenspersoon zijn opdrachten te allen tijde volledig en doeltreffend vervult (art. 59) en dat hij de nodige maatregelen treft opdat de vertrouwenspersoon beschikt over de vaardigheden en kennis die nodig zijn voor de uitoefening van zijn opdrachten (art. 60).

Hoewel de aanduiding van de vertrouwenspersoon niet verplicht is, wordt dit echter wel sterk aanbevolen, ook in onze scholen. Aangeduide vertrouwenspersonen worden hierbij dan wel verplicht een aangepaste opleiding te volgen. De wetgeving legt geen uniforme opleiding op aan de vertrouwenspersonen, maar beoogt wel een aantal doelstellingen op het vlak van de vereiste vaardigheden en kennis.

Programma

Dag 1

Module 1: Wettelijk kader psychosociale risico’s. Het wetgevend kader (3 lestijden) - Alex Berghmans

Module 3: Psychosociale interventie, gesprekstechnieken. Van probleembenadering naar praktische aanpak, opvang (6 lestijden – 3/6 lesuren) - Paul Van Assche

• Luistervaardigheid en conflicthantering

Dag 2

Module 2: Psychosociale risico’s op school (3 lestijden) - Stefaan Dejonghe

Module 3: Psychosociale interventie, gesprekstechnieken. Van probleembenadering naar praktische aanpak (6 lestijden – 6/6 lesuren) - Paul Van Assche

• Opvang, gesprek met de verzoeker en aangeklaagde
• Eerste casusbespreking

Dag 3

Module 4: Psychosociale interventie: beheersing van probleemsituaties (18 lestijden – 6/18 lesuren)

• Bemiddeling, theoretische benadering - Krista Dekoning (3 lestijden)
• Het bemiddelingsgesprek en het verzoeningsgesprek - Paul Van Assche (3 lestijden)
• Hoe pakken we het aan in de praktijk?
• Communicatieve vaardigheden met het Corpi-model: ik-boodschap in het gesprek, gesprekken deblokkeren
• Ben ik een goede luisteraar? Welk type luisteraar ben je? Wat zegt dit over jezelf?

Dag 4

Module 4: Psychosociale interventie: beheersing van probleemsituaties (18 lestijden - 12/18 lesuren)

• De risicoanalyse - Stefaan Dejonghe (3 lestijden)
• Kernkwaliteiten en kernkwadranten, inzicht in patronen van menselijk gedrag zichtbaar maken, geweldloze communicatie, inoefening aan de hand van casussen - Paul Van Assche (3 lestijden)

Dag 5:

Module 4: Psychosociale interventie: beheersing van probleemsituaties - Paul Van Assche (18 lestijden - 18/18 lesuren)

• stress en burn-out/bore-out, omgaan met emoties
• De Matrix: een instrument om een gesprek vorm te geven, leren uit casussen

Bij de bespreking van de wettelijk verplicht uit te voeren risicoanalyse, krijgen volgende psychosociale risico’s uitgebreid aandacht:

• stress
• burn-out
• geweld
• pesterijen
• ongewenst seksueel gedrag op het werk

We besteden ook aandacht aan:

• arbeidsorganisatie
• arbeidsinhoud
• arbeidsvoorwaarden
• arbeidsomstandigheden
• interpersoonlijke relaties op het werk (arbeidsverhoudingen)

Het voorkomen van grensoverschrijdend gedrag, maar ook een degelijke opvang staan op het programma.

Luistervaardigheid en conflicthanteringstechnieken komen uitvoerig aan de orde. Hoe vangen we een mogelijk slachtoffer op? Omgaan met emoties, conflicten... Wat zijn de valkuilen hierbij?

De lessessies worden uitvoerig gekleurd en geanimeerd met vele praktische casussen. Aan de hand van praktijkoefeningen worden bekwaamheden verworven om de technieken voor psychosociale interventies toe te passen. Hieraan besteden we drie volledige dagen.

Ook de bemiddeling en de verzoening tussen verschillende partijen krijgt ruime aandacht in dit opleidingspakket. Met filmopnames en -weergave, gekoppeld aan een erg verrijkende bespreking, worden de casussen levensecht. Een aanrader voor de startende vertrouwenspersoon!

Na deze opleiding is er nood aan opvolging in de vorm van supervisie. De supervisie bestaat erin een uitwisseling te krijgen van ervaringen tussen vertrouwenspersonen over praktische casussen, onder begeleiding van de lesgever. De supervisie wordt in ht voorjaar ingevuld met een ViP-dag, Vertrouwen in Personen. Hierop worden de vertrouwenspersonen die de basisopleiding reeds gevolgd hebben uitgenodigd. Er worden een twintigtal workshops aangeboden en er is ruimte voor ervaringsuitwisseling en casusbespreking. Het supervisiemoment is een wettelijk verplichte, jaarlijkse samenkomst van vertrouwenspersonen. In het najaar wordt doorgaans ook een supervisiemoment ingericht.

Doelstellingen

Naast de kennis van het wettelijk kader stellen we als doel voor de vertrouwenspersoon in opleiding: de psychosociale risico's op het werk te kunnen herkennen in het praktijkveld en ze ook gericht aan te pakken. Het bemiddelingsgesprek is een sterk wapen dat de vertrouwenspersoon vooreerst zelf tot inzicht moet brengen in het grensoverschrijdend gedrag dat gesteld wordt en dit positief vertaalt in het opvanggesprek. De vertrouwenspersoon tracht te faciliteren in probleemsituaties.

Doelgroep

Beginnende vertrouwenspersonen of personen die hiervoor interesse hebben.

Deze opleiding richt zich vooral naar het onderwijs en staat op de lijst van erkende organisaties.

Begeleiding

• Paul van Assche, Coördinerend Preventieadviseur, veiligheidskundig niveau 1 SG Boom-Bornem-Puurs
• Alex Berghmans, Veiligheidskundig niveau 1, Coördinerend Preventieadviseur KOBA HeLi vzw
• Stefaan Dejonghe, Coördinerend Preventieadviseur, veiligheidskundig niveau 1 SG KORBEM
• Krista Dekoning, Veiligheidskundig niveau 1 Hoofd interne dienst Preventie vzw KOBA Metropool

Praktisch

Cursusmateriaal en lunch inbegrepen