Hoe leergemeenschappen coachen als basis voor schoolontwikkeling? Praktijkgericht opleidingstraject voor procescoaches - AFGELAST

Onderzoek toont aan dat leergemeenschappen het leren en ontwikkelen van leerkrachten stimuleert en hen helpt om met veranderingen om te gaan. In het onderwijskwaliteitskader vormt deze manier van leiderschap delen dan ook logischerwijze een rode draad.
Essentieel voor het succes en de kwaliteit is hierbij de procescoach die de leergemeenschap in goede banen leidt. Tijdens deze opleidingsdag krijg je zicht op de rol(len) van de procescoach en oefen je enkele essentiële vaardigheden in.

Idealiter volgde je reeds de nascholing ‘Team school! Leergemeenschappen als basis voor schoolontwikkeling’ of ‘Als schoolleider leiding geven aan lerende netwerken’. Dit is echter geen must.

Programma

De opleiding tot procescoach kan deel uitmaken van een breder traject. Procescoaches die na deze opleidingsdag concreet leergemeenschappen hebben opgestart, kunnen verder worden ondersteund door intervisiemomenten samen met andere procescoaches (uit de eigen school of andere scholen).

Verloop opleidingsdag

Het gaat om een voortdurende afwisseling tussen uitleg (over doelstellingen, rol procescoach, verloop opstart, met mogelijkheid tot vragen stellen, interactie), toepassing in de praktijk (met feedback op aanpak en groepsdynamica) en groepsreflectie.

Voormiddag

1. Start en kennismaking
2. Het concept leergemeenschappen en lesson study toelichten, binnen een breder kader van schoolontwikkeling
3. Een leergemeenschap opstarten: hoe doe je dat?
4. Kandoe-methode uitproberen in de praktijk
5. Inoefenen ‘Werken aan thema’s organiseren’ en groepsreflectie
6. Synthese: rollen van de procescoach

Namiddag

1. ‘Werken aan concrete thema’s: leren discussiëren’
2. Inoefenen ‘Werken aan thema’s: leren discussiëren’
3. Synthese: rollen van én aanpak door de procescoach
4. Reflectie over verdere concrete aanpak: opstart VLG en opleiding via intervisie

Verloop intervisiemomenten

Het gaat om drie intervisiemomenten (het eerste ongeveer een à twee maanden na de opleidingsdag, het tweede in het daaropvolgende semester, het derde in het daaropvolgende semester, zodat er telkens ervaringen kunnen worden opgedaan met het opstarten en door ontwikkelen van leergemeenschappen).

De focus ligt op:

• reflectie op je rol van procescoach binnen de eigen leergemeenschap
• aan de hand van casussen uit andere leergemeenschappen antwoorden leren bieden aan meerdere concrete situaties, dit zowel op organisatorisch, groepsdynamisch als (vak)didactisch vlak in lijn met de kwaliteitsverwachtingen in het referentiekader voor onderwijskwaliteit (OK)

Doelstellingen

Na de opleidingsdag:

• ken je de belangrijkste principes van een leergemeenschap;
• heb je zicht op het profiel en de competenties van een procescoach;
• kan je je rol bij het opstarten, aansturen, begeleiden en opvolgen van een themagroep of vakgroep als leergemeenschap omschrijven en in de praktijk toepassen;
• heb je inzicht in groepsdynamische processen en kan je omgaan met weerstanden;
• heb je organisatorische, (vak)didactische en groepsdynamische coachingsvaardigheden ingeoefend;
• kan je de aangeleerde vaardigheden inzetten met behulp van de aangereikte instrumenten en methodieken.

Doelgroep

• Iedereen die met onderwijs bezig is en interesse heeft in het coachen van leergemeenschappen.
• Leden uit het schoolteam (leerkrachten, coördinatoren,…) die concreet leergemeenschappen mee willen helpen opstarten en ondersteunen, kaderend in een schoolbeleid gericht op school- en onderwijsontwikkeling.
• Leden uit het school(beleids)team die het ontwikkelen van leergemeenschappen en de procescoaches hierbij als ‘coach-the-coach’ willen ondersteunen.

Begeleiding

Wouter Schelfhout heeft een rijke ervaring in het onderwijs als leerkracht, beleidsmedewerker, onderwijsinspecteur. Momenteel is hij als lerarenopleider verbonden aan Universiteit Antwerpen, waar hij onderzoek doet naar professionaliseringsbeleid, school- en kwaliteitsontwikkeling. Hij ondersteunt scholen vanuit GO ALL for learning®.

Praktisch