Onderwijskundig leiderschap met impact - ontwikkelen van teacher teams als leergemeenschappen

Als schoolleider sta je voor heel wat taken en uitdagingen. Het voeren van onderwijskundig beleid is hierbij essentieel. Omdat het niet (meer) mogelijk is om deze taken alleen uit te voeren, is het delen van leiderschap een must. Een belangrijke vraag hierbij is: hoe geef je hier leiding aan zodat taken kwaliteitsvol worden opgenomen en er een werkbaar evenwicht ontstaat tussen bottom-up ontwikkeling en voldoende aansturing vanuit visie en leidende principes? Via deze tweedaagse krijg je praktijkgerichte en haalbare antwoorden.

Programma

Wat is de essentie van onderwijskundig leiderschap en wat zijn de belangrijkste voorwaarden om hier een invulling aan te geven? Deze vragen krijgen een antwoord vanuit het Team School model, ontwikkeld op basis van onderzoek en veel ervaring, zoals uitgewerkt in het boek ‘Team School! Leergemeenschappen creëren in onderwijs’ (Schelfhout, et al., 2019, Lannoo Campus). Teacher teams als leergemeenschappen zorgen ervoor dat leerkrachten hun praktijk delen en elkaar kritisch ondervragen op een voortdurend reflecterende, collaboratieve en leergeoriënteerde manier, met als doel het verbeteren van hun effectiviteit als professionals.

Uit eerder onderzoek blijkt dat leergemeenschappen de condities bieden om zowel de nodige professionalisering als de vertaling hiervan naar de klaspraktijk te stimuleren en hen te helpen met veranderingen om te gaan. Verder biedt het mogelijkheden om (onderwijskundig) leiderschap concreet te beginnen delen.

Deze tweedaagse voorziet in de eerste plaats fundamentele stappen om met leergemeenschappen aan de slag te kunnen gaan. Je maakt kennis met de betekenis, de doelen, de rollen en de voordelen van werken met leergemeenschappen en krijgt de kans de eigen noden en die van de school in kaart te brengen. Er worden strategieën besproken om leergemeenschappen succesvol te implementeren, ten einde het professioneel leren van alle teamleden naar een hoger niveau te tillen.

Leerinhouden

Dag 1

Voormiddag:

• Bestaande vormen van leergemeenschappen leren kennen: lesson study, teacher design team, data team, vakdidactische leergemeenschappen, ... Waar zijn er verschillen, waar stemmen ze overeen?
• Wat zijn overkoepelende basiscondities en succesfactoren voor goed werkende leergemeenschappen? Hoe maak je een keuze?
• Inzicht meegeven in schoolontwikkeling vanuit Team School: wat zijn essentiële aandachtspunten bij het inzetten van leergemeenschappen als basis voor school- en kwaliteitsontwikkeling in lijn met en invulling gevend aan het referentiekader voor onderwijskwaliteit, OK: visieontwikkeling, leergemeenschappen opstarten en ondersteunen, leergemeenschappen inbedden in beleidsteams en schoolbeleid.

Namiddag:

• Wat houdt de concrete werking van leergemeenschappen in?
• Hoe kan je dit als school(leider) concreet opstarten?
• Welke rol(len) dient/dienen de procescoach(es) te vervullen?
• Inzichten toepassen op de eigen schoolcontext in de vorm van een zich ontwikkelend actieplan (rode draad)
  
  

Dag 2

Voormddag:

• Leergemeenschappen, schoolontwikkeling, HRD en strategisch management binnen een schoolontwikkelingsplan, gelinkt aan visieontwikkeling: wederzijds versterkend!
• De verschillende rollen van de schoolleider
• Waarderend coachen en communiceren (leernoden nagaan, leren stimuleren, samen doelen bepalen, ondersteuning bieden, aangepaste evenwichten zoeken tussen individuele ontwikkeling en ontwikkeling binnen LG, inzetten op verbondenheid)

Namiddag:

• Organiseren van samen leren, materiaal ontwikkelen en wederzijds ondersteunen, dit ook specifiek inspelend op startende leerkrachten
• De concrete en logistieke organisatie van HRD-beleid gelinkt aan teacher teams als leergemeenschappen: interne expertisedeling via slimme structuren, intervisie en ‘coach-the-coach’, werken met een beleidsteam, professionaliseringsruimte creëren, …
• Inzichten toepassen op de eigen schoolcontext in de vorm van een zich ontwikkelend actieplan (rode draad)

Doelstellingen

Na het volgen van de nascholing:

• benoem je de essentie bij het voeren van onderwijskundig beleid;
• ken je het potentieel van leergemeenschappen voor professioneel leren, school- en kwaliteitsontwikkeling;
• benoem je de wisselwerking tussen bottom-up ontwikkeling via verschillende vormen van leergemeenschappen, visieontwikkeling, coaching en aansturing door de schoolleider;
• beschik je over kennis over het opstarten en ontwikkelen van leergemeenschappen als basis voor schoolontwikkeling en ben je je bewust van specifieke uitdagingen bij het succesvol creëren van de eigen school als professionele leergemeenschap;
• benoem je hoe visieontwikkeling, werken met leergemeenschappen, en de inbedding hiervan in een breder HRD-beleid (ook binnen een schoolontwikkelingsplan) elkaar wederzijds kunnen versterken;
• heb je een aanzet tot actieplan ontwikkeld om deze inzichten daadwerkelijk te implementeren.

Doelgroep

Leidinggevenden uit alle onderwijsniveaus in de brede zin van de betekenis: pedagogische begeleiders, coördinerende directeurs, directeurs, beleidsmedewerkers, coördinatoren, leerkrachten met interesse in beleid, maar ook leerkrachten die de rol van procescoach in teacher teams als leergemeenschappen zouden willen opnemen.

Begeleiding

Wouter Schelfhout is verbonden aan de Antwerp School of Education (UA) en geeft advies inzake onderwijskundig beleid. Hij heeft een rijke ervaring in onderwijs: 8 jaar leerkracht, 4 jaar pedagogisch coördinator, 12 jaar onderwijsinspecteur, 10 jaar lerarenopleider in combinatie met onderzoek en (projectmatig) inspireren van scholen.

Praktisch

Cursusmateriaal en lunches inbegrepen

Mee te brengen door cursist

Opgeladen laptop