Van oorzaak tot gevolg. Argumenteren met structuurbegrippen in de geschiedenisles (herhaling 1)

Historische redeneerwijzen staan centraal in de eindtermen en leerplandoelen historisch bewustzijn.
Causaal redeneren, verandering en continuïteit analyseren, verbanden tussen historische feiten leggen… zijn niet mogelijk zonder dat leerlingen vlot bijhorende structuurbegrippen gebruiken. Hoe integreer je een leerlijn rond historisch redeneren in je lessen geschiedenis?
In deze workshop staan we stil bij (taal)strategieën die je kan hanteren om leerlingen stapsgewijs met eenvoudige tot meer complexe redeneerwijzen vertrouwd te maken.

Programma

In deze nascholing onderzoek je welke plaats structuurbegrippen hebben in het historisch leren denken van leerlingen. We focussen vooral op de meest courante begrippen die opgenomen zijn in de nieuwe eindtermen. Met behulp van praktijkvoorbeelden tonen we hoe structuurbegrippen gebruikt worden om historische redeneringen op te bouwen. We onderzoeken daarbij de randvoorwaarden voor leerlingen om hen ertoe te brengen deze begrippen niet alleen te reproduceren, maar nadien ook zelf actief in een redenering te leren inzetten. Daarbij leggen we ook de relatie met de algemene historische begrippen, en focussen we op het belang van horizontale en verticale leerlijnen. We besteden extra aandacht aan het belang van taalgericht vakonderwijs om het gebruik van structuurbegrippen ook haalbaar te maken voor leerlingen die minder sterk zijn met taal (bv. steigerleren).

Doelstellingen

Na deze nascholing

• geef je concrete voorbeelden van lesonderwerpen waarbij structuurbegrippen zinvol of nodig zijn;
• herken je de wijze waarop structuurbegrippen aangeleerd worden in handboeken;
• pas je voorbeelden van steigerleren toe om het redeneren met structuurbegrippen haalbaar te maken voor taalzwakkere leerlingen;
• lever je een eigen bijdrage aan het ontwikkelen van een leerlijn rond structuurbegrippen in de eigen vakgroep.

Doelgroep

Leraren geschiedenis uit alle graden secundair onderwijs

Begeleiding

Sophie Bollen is historica en docent in de lerarenopleiding geschiedenis aan de Karel de Grote Hogeschool.
Voordien werkte ze als leerkracht geschiedenis in de talige rand van Brussel.

Wouter Smets is historicus en pedagoog. Hij werkt als lerarenopleider geschiedenis aan de Karel de Grote Hogeschool.
Hij was voordien 10 jaar zelf leraar in het secundair onderwijs.

Praktisch

Cursusmateriaal inbegrepen