Workshops STEM en onderzoekend leren in Plantentuin Meise

Hoe kan je concepten als homeostase, watertransport en evolutieve aanpassingen op een STEMmige of onderzoekende manier brengen?

Plantentuin Meise biedt de mogelijkheid om deze aspecten op een natuurlijke manier te illustreren. Abstracte concepten krijgen meteen een concrete betekenis!

Programma

Het volledige programma bevat 2 workshops, waarbij gewisseld wordt na de middag:

Workshop 1: STEMworkshop over watertransport in planten: De SEQUOIAchallenge (speurtocht, STEM)

Reusachtige bomen, zoals de sequoia’s, plaatsen ons voor een raadsel. Hoe slagen ze er in om, tegen de zwaartekracht in, water vanuit hun wortels meer dan 100 meter de hoogte in te sturen? Je lost dit raadsel op aan de hand van proeven die biologie en fysica integreren. Je bouwt een artificiële boom die water transporteert zoals een echte boom, en onderzoekt de werking van worteldruk en capillariteit. Tussen de proeven door zoek je in ons HOUTlab naar tips. Transportfysiologie en STEM sluiten mooi aan bij de nieuwe onderwijsdoelen rond homeostase (2de graad).

Workshop 2: Adaptaties van woestijnplanten (interactieve wandeling en onderzoekend leren)

We starten met een wandeling doorheen de bomen in het Plantenpaleis en verkennen twee extreme voorbeelden van adaptaties bij planten: aanpassingen aan het vochtige klimaat van het tropische regenwoud en aan de droogte in de woestijn. We leren hoe cactussen geëvolueerd zijn van ‘gewone’ planten naar de vorm die ze nu hebben en bekijken hoe planten uit twee verschillende families door convergente evolutie op elkaar zijn gaan lijken. Vervolgens gaan we aan de hand van enkele vernieuwde experimenten (we bepalen onder andere de oppervlakte/volume verhouding en lichtreflectie), de ‘kampioencactus’ kiezen: de cactus die het beste is aangepast aan zijn leefmilieu. Of is er geen kampioen…?

Doelstellingen

Na het volgen van de nascholing

• pas je STEM-concepten toe op de leerstof transportfysiologie;
• bouw je werkende installaties op die osmose, capillariteit en transpiratiegedreven transport aantonen;
• leg je het begrip ‘adaptaties bij planten’ uit aan de hand van concrete voorbeelden;
• geef je voorbeelden van convergente evolutie bij planten;
• pas je een vorm van onderzoekend leren toe op adaptaties van droogteplanten.

Doelgroep

Leerkrachten biologie tweede graad van de doorstroomfinaliteit en dubbele finaliteit

Begeleiding

Lander Blommaert is bioloog en deed tien jaar onderzoek over fotosynthese. Daarnaast gaf hij ook practica, excursies en workshops aan verschillende doelgroepen gaande van universiteitsstudenten tot lagere schoolkinderen.

Praktisch

Start om 10 uur aan de hoofdinkom van Plantentuin Meise, Nieuwelaan 38, 1860 Meise - Welkomstplein Koningin Charlotte

Breng zelf drank en lunch mee.