(i)STEM, what else? iSTEM-methodologie en uitgewerkte projecten - OUDE versie - Ronde 1 (10:45 - 12:00)

Prof. Dr. Ir. Dehaene en Carla Verhoelst vertellen je hoe zij aan de slag zijn gegaan met de nieuwe eindtermen om het vak STEM in te richten op 1 lestijd per week in het ASO 2de graad (richting Latijn en natuurwetenschappen). Het resultaat is een project rond luchtkwaliteit, waarbij leerlingen op biologisch en chemisch vlak luchtverontreiniging aantonen én zelf een fijnstofmeter programmeren met Arduino.

Wim Dehaene is sinds 2002 professor aan het departement Elektrotechniek van de KU Leuven. Zijn onderzoeksexpertise ligt in het domein van de micro-elektronica. Hij is daarnaast erg actief in onderzoek en ontwikkeling van STEM-didactiek voor het secundair onderwijs.

Carla Verhoelst is leerkracht biologie en STEM in Paridaens, Leuven.

Doelgroep:

STEM-leerkrachten 2de graad (doorstroom - sterke STEM-richting)

Het lespakket 'Leven op Mars' richt zich tot leerlingen STEM-wetenschappen en STEM-technieken van de 1ste graad. Het maakt hen bewust van de plaats van de aarde in het heelal, meer bepaald in het zonnestelsel. De centrale verwonderingsvraag draait om het onderzoek of er buitenaards leven op Mars is (geweest). Leerlingen komen tot een wetenschappelijk gefundeerd antwoord vanuit een aantal deeluitdagingen:

• Module 1: Leven: wat en waar?
• Module 2: Hoe ver is Mars? Schaalmodel van ons zonnestelsel creëren.
• Module 3: Kijken naar Mars: een telescoop bouwen.
• Module 4: Is er water op Mars (geweest)? Een geologisch onderzoek

De modules zijn zo opgebouwd dat ze een duidelijke samenhang vertonen, maar ook los van elkaar gebruikt kunnen worden. Tijdens deze sessie maak je kennis met het lespakket en een aantal vakdidactische tools. Het lesmateriaal werd ontwikkeld i.s.m. iSTEM Inkleuren, Esero en Volkssterrenwacht Armand Pien. 

Renaat Frans is vakdidacticus fysica en lerarenopleider aan hogeschool UCLL te Diepenbeek. Hij is medeoprichter van de onderzoeksgroep Art of Teaching.

Katrien Vyvey behaalde een doctoraat in de fysica aan de KULeuven.  Ze was 10 jaar docent aan de lerarenopleiding van Thomas More.  Ze werkt nu als vakdidactisch onderzoeker fysica en STEM aan de UCLL hogeschool campus Diepenbeek. 

Jeroen Op den Kelder is medewerker van de vakdidactische onderzoeksgroep Art of Teaching van de lerarenopleiding van de hogeschool UCLL te Diepenbeek.

Doelgroep:

Leerkrachten STEM en wetenschappen van de 1ste graad secundair onderwijs, maar het lespakket kan ook in de hogere jaren van het secundair onderwijs gebruikt worden.

Het traject 'Spaghettibruggen bouwen' is ontwikkeld als een kennismaking met het vak STEM, waarbij er weinig voorkennis van de leerlingen verwacht wordt. We hebben a.d.h.v. kleine ingrepen ook aandacht besteed aan taalondersteuning, -versterking en aan beeldvorming rond STEM-beroepen. De leerlingen kunnen tijdens deze lessen hun eigen talenten ontdekken en groepsdynamieken rond het proces van het bouwen van een spaghettibrug ervaren. De lessen gaan bewust van een meer open, chaotische aanpak zonder beperking op de hoeveelheid te gebruiken spaghetti tot meer geformaliseerde taakverdelingen, bouwtips, schets en verdere voorwaarden. Finaal wordt een uitdaging van het bouwen van de sterkste spaghettibrug ook met de leerkracht(en) aangegaan om alle leerlingen tot het einde gemotiveerd te houden. De leerlingen komen meteen in contact met probleemgecentreerd, ontwerpend, samenwerkend en oplossingsgericht leren, terwijl de leerkrachten hun leerlingen ook beter leren kennen.

Ron Merken is coördinator van het 'STEM-steunpunt Brussel', een project van de Universitaire Associatie van Brussel (UAB) met als doel leerkrachten te ondersteunen met de implementatie van interdisciplinair STEM-onderwijs.

Doelgroep:

Leerkrachten STEM 1ste graad

Wil je onderzoekend en ontwerpend leren meer verbinden in jouw STEM-lessen? Dan kan STEMOOV een handvat zijn om dit te realiseren. STEMOOV (‘STEM move') staat voor ‘STEM Onderzoekend, Ontwerpend en Verbindend leren’.  In deze workshop krijg je een korte voorstelling van het model en word je geïnspireerd door enkele uitgewerkte iSTEM-projecten volgens het STEMOOV-model.

Els Knaepen is lector fysica en coördinator STEM op PXL-Education. Zij is eveneens, sinds de opstart van de cel iSTEM Inkleuren, één van de coaches van de cel. 

Doelgroep:

Leerkrachten STEM van de 1ste en 2de graad secundair onderwijs

We nemen jullie mee in de wereld van STEM bij het maken van een insectenhotel. We tonen aan de hand van dit uitgewerkte voorbeeld op welke manier je een bestaand project 'stemmig' kan maken. Daarnaast deelt een leerkracht haar ervaringen bij het uittesten van dit project.

Tine Feyaerts is pedagogische begeleidster Techniek en STEM 1ste graad. Ze heeft leservaring en het schrijven van projecten zit in haar vingers. Daarnaast heeft ze een goed zicht op de didactiek in praktijkvakken.

Katrien Van Stiphout is dit jaar gestart aan haar 22ste schooljaar als leerkracht techniek en STEM-technieken. Ze heeft al in verschillende richtingen les gegeven, maar staat nu voornamelijk in de B-stroom en doet dit met veel enthousiasme.

Doelgroep:

STEM-leerkrachten 1ste graad

In deze workshop wandelen we samen door de ‘COOL voor iSTEM’ methodologie die multidisciplinaire leerkrachtenteams ondersteunt om zelf eigen leermateriaal te ontwikkelen voor geïntegreerd STEM-onderwijs. Deze onderzoeksgebaseerde methodologie bevat alle inzichten en best-practices uit jarenlange samenwerking tussen onderzoekers en leerkrachtenteams. Wil je graag met je team zelf aan de slag? Dan kan ‘COOL voor iSTEM’ je begeleiden doorheen het ontwikkelproces! 

Stijn Ceuppens behaalde zijn bachelor en master fysica aan de Universiteit Antwerpen, alsook zijn diploma specifieke lerarenopleiding. Nadien legde hij zijn doctoraat over geïntegreerd STEM-onderwijs af aan de KU Leuven binnen het STEM@school-project. Hij is nu vanuit de KU Leuven actief als medewerker in de cel iSTEM Inkleuren.

Doelgroep:

Leerkrachten, directie, TA’s en TAC’s uit alle graden van het secundair onderwijs, multidisciplinaire leerkrachtenteams die samen STEM-leermateriaal willen ontwikkelen.

Een sociale robot, wat moet je je daar bij voorstellen? Hoe werkt zoiets? En hoe sociaal is zo'n sociale robot dan precies? Het project ‘Sociale Robot’ wil jou ondersteunen om rond deze vragen aan de slag te gaan en omvat het ontwerpen, bouwen en programmeren van zo’n robot. Dankzij herbruikbaar materiaal zoals een kartonnen doos of lege verpakking kunnen de leerlingen hun fysieke robot vormgeven. Het wordt nog leuker als ze op een creatieve manier de robot een persoonlijke toets geven. In deze workshop leer je de verschillende fases van het ontwerp- en bouwproces kennen en je overloopt de mogelijkheden voor in de klas. Je maakt ook kennis met de online simulator die toelaat eerst te simuleren wat je de zelf ontworpen robot wil laten doen.

Natacha Gesquière is licentiaat wiskunde. Ze stond vele jaren in het onderwijs als leerkracht wiskunde, maar is nu STEM-coach aan de Universiteit Gent en bij Dwengo vzw. Ze ontwikkelt didactisch materiaal voor Dwengo vzw rond STEM, computationeel denken, artificiële intelligentie en programmeren.

Sabine Vandergheynst studeerde in 1989 af aan UGent als ingenieur, werkte in het bedrijfsleven en is sinds 2002 lerarenopleider techniek (bachelor secundair onderwijs) aan HOGENT. Ze verzorgde nascholingen voor techniekleerkrachten in samenwerking met de PBD van het GO! en organiseerde workshops voor de Kinderuniversiteit Gent, het kinderziekenhuis van het UZGent en de Sleutel. Wetenschapspopularisering en een zinvolle en uitdagende invulling van wetenschap en techniek in het onderwijs liggen haar nauw aan het hart.

Doelgroep:

Leerkrachten techniek, STEM, informatica, computationeel denken van de 1ste graad (A-stroom of B-stroom) of 2de graad (alle finaliteiten) van het secundair onderwijs, directieteams, pedagogisch begeleiders, lerarenopleiders.