STEM in het basisonderwijs - Workshops reeks 3 (14:30 - 15:45)

Jozefien Schaffler, docent wereldoriëntatie aan de opleiding Bachelor in het Kleuteronderwijs Arteveldehogeschool, Gent. Ze was de voorbije jaren betrokken bij tal van projecten gericht op wetenschap, techniek en STEM bij jonge kinderen; de onderzoekende houding staat daarbij centraal.

Voor velen is wetenschap iets voor oudere kinderen, niet voor kleuters of jonge kinderen in de lagere school. Maar zien we wel wat wetenschap allemaal inhoudt? Door “mysterieuze dozen” te onderzoeken tijdens deze sessie, komen we meer te weten over wat wetenschap typeert. Dat zorgt ervoor dat we gemakkelijker de vertaling kunnen maken naar de klaspraktijk: over welke vaardigheden moeten kinderen beschikken om aan wetenschap te kunnen doen? En wat doet een wetenschapper eigenlijk? Als we kinderen deze inzichten meegeven, kan hen dit meer vertrouwen geven om zelf tot ontdekkingen en inzichten te komen in de wereld om zich heen, net zoals echte wetenschappers dat doen. We eindigen de sessie met concrete voorbeelden van wetenschapsactiviteiten in de klas.

(deze sessie is geschikt voor het kleuteronderwijs en voor alle graden lager onderwijs)

Wendy Van Moer, dr. Ingenieurswetenschappen. Als docent aan de VUB en University of Gavle (Zweden) heeft ze een jarenlange ervaring opgebouwd in het geven van technologie gerelateerde vakken. Momenteel geeft ze als zelfstandig lesgever haar passie door aan de schoolgaande jeugd om zo hun enthousiasme voor wetenschappen en technologie aan te wakkeren.

Geef jij les in het lager onderwijs? Weet jij ook niet goed hoe techniek te introduceren in je lessen? Klinkt STEM als Chinees voor jou? Kom dan zeker naar deze sessie!

Je krijgt een duidelijk beeld van wat STEM (Science-Technology-Engineering-Mathematics) in de klas betekent. Je krijgt niet alleen bruikbare methodes maar eveneens talrijke praktische voorbeelden aangereikt die jou toelaten om je leerlingen op een speelse manier onder te dompelen in een techniek-bad.

Techniek = doen! Steek alvast de handen uit de mouwen, want tijdens deze sessie leer je solderen en beseffen dat een soldeerbout zou moeten behoren tot de basisuitrusting van elke klas! Je kan er eenvoudige techniek-knutselwerken mee maken die jouw leerlingen op een boeiende manier in contact brengen met techniek.

Na het volgen van deze sessie kent STEM voor jou geen geheimen meer!

(deze sessie is geschikt voor alle graden lager onderwijs)

Tom Demuynck, docent plastische opvoeding en project kunstvakken Arteveldehogeschool. Hij werkt mee aan onderzoek rond STEAM, Tinkering en Fablabs.
Bart Huyghe, lerarenopleider, master in de opleidings- en onderwijswetenschappen en auteur van diverse innovatieve publicaties rond techniek en STEM.

"Tinkering" is een fenomeen dat overwaait vanuit de Verenigde Staten. Letterlijk betekent het woord "prutsen" of "bricoleren". In het Exploratorium van Californië gaf men er een pedagogische-didactische meerwaarde aan door het, met aandacht voor de 21st century skills, te gebruiken om kinderen in contact te brengen met maakonderwijs, met leren door te doen. 

Leren bij tinkering wordt vormgegeven door het opzetten van ervaringen, waarbij leerlingen in contact gebracht worden met gereedschappen en fenomenen die inspirerend kunnen werken, waarna er complexere uitdagingen kunnen volgen in een STEM-rijke of muzische context. Het opnemen van die complexere uitdagingen kan vanuit zichzelf komen, maar net zo goed door in contact te komen met andere tinkerers of door een nieuwe prikkeling van een begeleider. Tinkering kan daarom gezien worden als de missing link en het opstapje naar STE(A)M. Kinderen maken er immers op een ongedwongen manier (en dus vanuit eigen motivatie) kennis met de STE(A)M-rijke context vanuit hun eigen voorkennis.

Docenten uit de lerarenopleiding van de Arteveldehogeschool zijn momenteel bezig met een twee jaar durend onderzoek en exploreren samen met het werkveld de meerwaarde die tinkering kan zijn voor het onderwijs. Tijdens deze sessie maak je kennis met tinkering én met enkele typische tinkering-activiteiten.

(deze sessie is geschikt voor 2^de en 3^de graad lager onderwijs)

Henk Vanden Herrewegen, leerkracht wetenschappen. Oprichter Fablab Erpe-Mere, fablab-coach, coach steamclubs en coach coderdojo’s (gratis programmeerclubs).

De leerkrachten krijgen een overzicht van een aantal tools (grotendeels gratis maar ook een paar betalende) rond programmeren (onder andere scratch, microbit BBC, beebot en beebot app, edison robot, probot, osmo play...) Eerst krijgen ze een kort overzicht waarna ze in een doorschuifsysteem met een aantal tools kunnen experimenteren. Deze sessie wil jullie inspireren en overzicht geven van bruikbare, haalbare en betaalbare tools. Ga voor variatie, beter 2 sets van 10 verschillende tools dan 20 sets van één tool!

(deze sessie is geschikt voor alle graden lager onderwijs)

Patrick Van Luchene, STEM-leerkracht BuBaO De Veerboot in Deinze.

Het supersized STE@M-project is een project dat leerlingen levensechte problemen laat ervaren. De basisprincipes van het project zijn verwondering, ontdekking, tinkering en de makerculture als basis voor technische nieuwsgierigheid. Een “adventure playground” die bepaalde basisprincipes van techniek en wetenschap op een speelse en exploratieve manier aanbrengt.

We gaan samen met de deelnemers een super sized STE@M project doorlopen en ervaren. We gaan zelf de problemen die de kinderen ondervinden ervaren en proberen oplossen, samenwerken, aan engineering doen, technische vaardigheden aanspreken, wiskunde gaan gebruiken en vooral op een praktische manier wetenschap ervaren. Een doe-sessie die direct kan gebruikt worden om zelf een project op te starten.

(deze sessie is geschikt voor de 2^de en 3^de graad lager onderwijs)

Niek D’Hondt, wetenschapscommunicator die mee aan de wieg stond van het eerste doe-het-zelf-biolabo in Vlaanderen, ReaGent. Niek is verantwoordelijk voor het ontwikkelen van workshops in Ekoli. Ekoli brengt wetenschappen in de praktijk voor kansengroepen, jongeren van 6 tot 18 jaar en leerkrachten met praktische en moderne workshops op maat.

De wondere wereld van Biologie is fascinerend voor iedereen. Zelfs kleuters en jonge kinderen kan je hierin al onderdompelen aan de hand van leuke, veilige en eenvoudige experimentjes. In deze sessie “Kleur je knetter!” tonen we letterlijk hoe je met simpele experimentjes je lessen extra kleur kan geven en leerlingen laat kennismaken met de wereld van kleur in al zijn facetten. We leren je hoe je ‘olifantentandenpasta’ maakt in de klas (spektakel gegarandeerd!), hoe je kinderen melk kan laten omtoveren tot een magisch kleurenmengsel met behulp van een druppel afwasmiddel en hoe je zelf kinderen leert lavalampen maken met een bruistablet. Verwondering en succes is alvast verzekerd!

(deze sessie is geschikt voor het kleuteronderwijs en voor de 1^ste en 2^de graad – max 3^de leerjaar - lager onderwijs)

Gino Vanherweghe, nascholer ICT en stafmedewerker Eekhout Academy.

De website ‘Hour of code’ biedt prima materiaal om aan de slag te gaan met programmeren, met focus op leerkrachten die nog geen of heel weinig ervaring hebben met coderen.
Wij helpen je op weg met deze site vol mogelijkheden en zetten samen met jou de eerste programmeerstappen. Samen met je leerlingen word je zo codevaardig!
We bekijken welke onderdelen geschikt zijn voor jouw klas, we maken leerlingenaccounts aan (breng dus een klaslijst mee) zodat we de vorderingen van de leerlingen kunnen bijhouden, ook als ze zelfstandig werken, en we bekijken hoe we leerlingen kunnen helpen die niet zo codevaardig zijn.

(deze sessie is geschikt voor de 2^de en 3^de graad lager onderwijs)