Hoe bouw je een routine op rond interactief voorlezen?

Voorleesmomenten zijn ideale gelegenheden om een ander soort woordenschat en een complexere taal binnen te brengen. Bovendien laat onderzoek bij kleuters zien dat je mondelinge (en schriftelijke) taal versterkt door vóór, tijdens en na het voorlezen in interactie te gaan met elkaar. Het herhaald voorlezen van eenzelfde verhaal biedt des te meer kansen. Bij elke herhaling krijgen kinderen meer grip op de inhoud. Dat versterkt niet alleen het begrip van het verhaal maar helpt ook om nieuwe kennis en woorden eigen te maken.

Meer weten?

Fiche Waarom zou je voorlezen aan je leerlingen - Les in lezen³

Fiche Hoe maak je sterke leermomenten van voorleesmomenten - Les in lezen³

Fiche Bieden digitale boeken een meerwaarde - Les in lezen³

Praktijkgids Taal in de kleuterklas - Bouwen aan verhaalbegrip en zelf verhalen vertellen p. 37-49⁸

Website Interactief voorlezen - Iedereen leest

Hieronder vind je twee kennisclips van ELODIE (Effectief LeesOnderwijs Doet Iedereen Excelleren). Om deze te kunnen zien, registreer je je eenmalig via https://thomasmore.be/nl/elodie. Eens je toegang hebt tot het platform, kan je de links hieronder aanklikken.

• Kennisclip Interactief voorlezen als onderdeel van een voorleesroutine - ELODIE Module 2-3 deel 1⁴
• Kennisclip Interactief voorlezen als onderdeel van een voorleesroutine - ELODIE Module 2-3 deel 2⁴

Infofiche voor ouders Kansen - Fit voor lezen⁵

Infofiche voor ouders Interesse - Fit voor lezen⁵

Inspiratie?

Praktijkvoorbeeld Interactief voorlezen - GO! BS Parkschool Ieperman Wilrijk

Praktijkvoorbeeld Herhaald voorlezen - XCL Wegwijs, Lommel - Inspirerend kleuteronderwijs⁸:

Let op:

• Vereenvoudig het verhaal niet maar bereid het via preteaching eerst voor in kleine groep. Zo blijf je leerlingen kansen geven om ook complexe taal en uitdagende woorden te leren.
• Gebruik afbeeldingen als visuele ondersteuning. Je kunt ook prenten van het verhaal inzetten om de verhaalstructuur te tonen.
• Stel een luistervraag vóór je start met het voorlezen. Zoek naar een open vraag die leerlingen doet nadenken.
• Zorg dat leerlingen bij een sessie ook de kans krijgen het verhaal met weinig onderbrekingen te volgen. Als er enkel momenten zijn met veel en lange interacties, kan de kracht van de expressie soms verloren gaan.
• Het koppelen van belevenissen uit het verhaal aan de eigen voorkennis en ervaringen van leerlingen, kan een opstap zijn naar meer begrip bij een volgende voorleessessie.

Bronnen

¹ Geudens, A., Schraeyen, K., Taelman, H., Trioen, M., Casteleyn, J., Simons, M., & Smits, T.F.H. (2021). Bouwstenen voor effectieve taaltrajecten. Praktijkgids voor taalondersteuning in het kleuter-, lager en secundair onderwijs. Antwerpen: Universiteit Antwerpen
Te raadplegen via www.uantwerpen.be/nl/projecten/taaltrajecten/praktijkgids/

² Geudens Astrid, S. K. (2023). Woorden als DNA van taal. HJK.

³Tiebout, K., Verachtert, P., Geudens, A., Schraeyen, K., Bellens, K., Taelman, H., Trioen, M., Casteleyn, J., Simons, M., & Smits, T.F.H. (2023). Les in lezen. Inspiratiegids voor effectief leesonderwijs in het kleuter-, lager en secundair onderwijs. Antwerpen: Universiteit Antwerpen
Te raadplegen via https://www.uantwerpen.be/nl/projecten/les-in-lezen/fiches/

⁴ Geudens, A., Schraeyen, K., Algoet, M., Taelman, H., Gheeraert, E., Lannoy, C., Ferbuyt, N., Verachtert, P., Vanhees, C., Bultheel, M., Van Ascche, J., Merchie, E., & Van Keer, H. (2023). Effectief LeesOnderwijs Doet Iedereen Excelleren. Kennisclips.
Te raadplegen via https://thomasmore.be/nl/elodie/

⁵ Noé, M., Van Kerckhove, E., Leysen, H., Simons, J, & Geudens, A. (2021). Fit voor lezen. Infofiches en infofilmpjes voor ouders. Thomas More
Te raadplegen via https://fit-voor-lezen.thomasmore.be/infofiches/

⁶ Leerpunt (2021). Toolkit Mondelinge taalvaardigheid.
Te raadplegen via https://leerpunt.be/toolkit/toolkit-leren-lesgeven/mondelinge-taalvaardigheid

⁷ Vries, I.D. (sd). Begrijpend luisteren: vragen stellen. Enschede: Pica
Te raadplegen via www.begrijpendluisterenvoorkleuters.nl

⁸Taelman, H., Sierens, S., Spilt, J. Vanblaere, B., Van Keer, H., & Verachtert, P. (2024). Taal in de kleuterklas: Aanbevelingen uit onderzoek naar kwaliteitsvol en inspirerend kleuteronderwijs. Odisee, Arteveldehogeschool, Thomas More, KU Leuven, UGent.
Te raadplegen via https://www.inspirerendkleuteronderwijs.be