Gedrag van dieren beschrijven en onderzoeken: hoe doe je dit op een wetenschappelijke manier

Gedrag is één van de meest complexe en belangrijke (en meest boeiende!) eigenschappen van dierlijk leven. Begrijpen hoe en waarom dieren zich gedragen zoals ze dit doen, heeft mensen altijd al gefascineerd. Het bestuderen en begrijpen van de enorme verscheidenheid in gedragingen, zowel tussen als binnen soorten, is één van de belangrijkste intellectuele uitdagingen binnen de moderne biologie.

Het thema gedrag en gedrag observeren komt aan bod in de 2e graad. Verder is het onderzoeken van diergedrag (formuleren en testen van hypothesen) een zeer geschikt onderwerp om leerlingen van de 2de en 3de graad onderzoekscompetenties te laten verwerven.

Programma

Deze nascholing, die zal plaatsvinden in de Zoo van Antwerpen, bestaat uit een theoretisch en praktisch deel.

In het theoretisch deel komen de volgende zaken aan bod:

• de 4 vragen van Tinbergen als kader voor gedragsonderzoek;
• methoden om diergedrag te onderzoeken: opstellen van een ethogram, observatiemethoden ... Hoe doe je dit? Waar moet je allemaal rekening mee houden?
• praktische oefeningen die aansluiten bij de leerstof 2de graad: (1) aan de hand van een interactieve DVD, of (2) uit te voeren in een zoo;
• opdrachten om leerlingen diergedrag te laten bestuderen aan de hand van online video’s, terwijl ze ondertussen onderzoekscompetenties verwerven en kritisch leren denken.

In het tweede deel voeren de deelnemers zelf een aantal praktische oefeningen, geschikt voor leerlingen s.o., uit in de Zoo van Antwerpen en leren ze ethogrammen opstellen en geschikte observatiemethoden selecteren.

Doelstellingen

De deelnemers:

• verwerven inzicht in de verschillende methoden in wetenschappelijk gedragsonderzoek;
• doen inspiratie op voor toepassingen in hun lessen;
• ontvangen handleidingen en antwoordbladen voor praktische opdrachten.

Doelgroep

Leerkrachten biologie en/of natuurwetenschappen 2de en 3de graad en andere geïnteresseerden

Begeleiding

Rianne Pinxten, vakdidacticus biologie, Antwerp School of Education en doctorassistent onderzoeksgroep BECO, Universiteit Antwerpen.

Zjef Pereboom, manager Antwerp Zoo Centre for Research and Conservation en universitair hoofddocent conservatiegenetica, Onderzoeksgroep EVECO, Universiteit Antwerpen.

Praktisch

De deelnemers verzamelen om 12.45 u aan de ingang van de Zoo (Zoo Antwerpen, Koningin Astridplein 20-26, 2018 Antwerpen). De nascholing start om 13.00 u tot uiterlijk 17.00 u.

Elke deelnemer ontvangt een interactieve DVD.

Cursusmateriaal inbegrepen.

Deze nascholing is volzet, maar je hoeft je niet op de wachtlijst in te schrijven. Er is een herhaling gepland op woensdag 18 mei 2021. De pagina om in te schrijven voor deze cursus vind je hier.

Mee te brengen door cursist

Er is geen pauze voorzien, elke deelnemer voorziet zichzelf eventueel van drank.