Basisopleiding voor de beginnende vertrouwenspersoon

De vertrouwenspersoon speelt een belangrijke rol in de preventie en behandeling van psychosociale risico’s op het werk.
Vertrouwenspersonen zijn vooral van belang voor de ‘eerstelijnsinterventie’. Het KB van 10 april 2014 bespreekt uitgebreid de behandeling van psychosociale risico’s op het werk.

Deze opleiding beantwoordt aan de bepalingen van het Koninklijk besluit van 10 april 2014 betreffende ‘de preventie van psychosociale risico’s op het werk’.
Deze nieuwe regelgeving vereist dat de werkgever ervoor zorgt dat de vertrouwenspersoon zijn opdrachten te allen tijde volledig en doeltreffend vervult (art. 59) en dat hij de nodige maatregelen treft opdat de vertrouwenspersoon beschikt over de vaardigheden en kennis die nodig zijn voor de uitoefening van zijn opdrachten (art. 60).

Hoewel de aanduiding van de vertrouwenspersoon niet verplicht is, wordt dit echter wel sterk aanbevolen, ook in onze scholen. Aangeduide vertrouwenspersonen worden hierbij dan wel verplicht een ‘aangepaste opleiding’ te volgen. De wetgeving legt geen uniforme opleiding op aan de vertrouwenspersonen, maar beoogt wel een aantal doelstellingen op het vlak van de vereiste vaardigheden en kennis.

Programma

Dag 1:

Module 1: Wettelijk kader psychosociale risico’s (3 lestijden) - Alex Berghmans

Module 3: Psychosociale interventie, gesprekstechnieken. Van probleembenadering naar praktische aanpak.(6 lestijden) - Paul Van Assche

• Luistervaardigheid en conflicthantering

Dag 2:

Module 2: Psychosociale risico’s op school (3 lestijden) – Stefaan Dejonghe

Module 3: Psychosociale interventie, gesprekstechnieken. Van probleembenadering naar praktische aanpak. (6 lestijden) - Paul Van Assche

• Opvang
• Eerste casusbespreking.

Dag 3:

Module 4: Psychosociale interventie: beheersing van probleemsituaties (18 lestijden – 6/18 lesuren)

• Bemiddeling: (3 lestijden te voorzien) - Krista Dekoning (3 lestijdenvoormiddag)
• Het bemiddelingsgesprek en het verzoeningsgesprek. (3 lestijden namiddag)
• Hoe pakken we het aan in de praktijk? - Paul Van Assche (namiddag, 3 lestijden)
• Communicatieve vaardigheden met het Corpi-model: ik-boodschap in het gesprek, gesprekken deblokkeren.
• Ben ik een goede luisteraar? Welk type luisteraar ben je? Wat zegt dit over jezelf?

Dag 4:

Module 4: Psychosociale interventie: beheersing van probleemsituaties (18 lestijden - 12/18 lesuren)

• De risicoanalyse: (3 lestijden voorzien) - Stefaan Dejonghe (aanvang 9.00 uur, afronding 12.00 uur)
• Kernkwaliteiten en kernkwadranten: (3 lestijden ) - Paul Van Assche (aanvang 13.00 uur, afronding 16.15 uur).
• Inzicht in patronen van menselijk gedrag zichtbaar maken. Geweldloze communicatie. Inoefening.

Dag 5:

Module 4: Psychosociale interventie: beheersing van probleemsituaties - Paul Van Assche (18 lestijden - 18/18 lesuren)

• stress en burn-out/bore-out
• De Matrix: een instrument om een gesprek vorm te geven.

Bij de bespreking van de wettelijk verplicht uit te voeren risicoanalyse, krijgen volgende psychosociale risico’s uitgebreid aandacht:

• stress,
• burn-out,
• geweld,
• pesterijen,
• ongewenst seksueel gedrag op het werk.

We besteden ook aandacht aan:

• de arbeidsorganisatie,
• de arbeidsinhoud,
• de arbeidsvoorwaarden,
• de arbeidsomstandigheden,
• de interpersoonlijke relaties op het werk (de arbeidsverhoudingen).

Het voorkomen van grensoverschrijdend gedrag, maar ook een degelijke opvang staan op het programma.

Luistervaardigheid en conflicthanteringstechnieken komen uitvoerig aan de orde.

Hoe vangen we een mogelijk slachtoffer op? Omgaan met emoties, conflicten,... Wat zijn de valkuilen hierbij?

De lessessies worden uitvoerig gekleurd en geanimeerd met vele praktische casussen. Aan de hand van praktijkoefeningen worden bekwaamheden verworven om de technieken voor psychosociale interventies toe te passen. Hieraan besteden we drie volle dagen.

Ook de ‘bemiddeling’ en de ‘verzoening’ tussen verschillende partijen krijgt ruime aandacht in dit opleidingspakket. Met filmopnames en -weergave, gekoppeld aan een erg verrijkende zaalbespreking, worden de casussen net ‘levensecht’. Een aanrader voor de startende vertrouwenspersoon!

Deze opleiding richt zich vooral naar onderwijs en staat op de lijst van erkende organisaties.

Na deze opleiding is er nood aan opvolging in de vorm van supervisie.
De supervisie bestaat erin een uitwisseling te krijgen van ervaringen tussen vertrouwenspersonen over praktische casussen, onder begeleiding van de lesgever.
De supervisie zal in het voorjaar ingevuld worden met een grote Vip-dag, Vertrouwen In Personen.
Hierop worden de vertrouwenspersonen die de basisopleiding reeds gevolgd hebben, uitgenodigd. Er worden een vijftigtal lessen- en werkwinkels aangeboden. Er is ook ruimte voor ‘ervaringsuitwisseling’ en ‘casusbespreking’. Het supervisiemoment is een wettelijk, jaarlijkse samenkomst van vertrouwenspersonen.” In het najaar wordt doorgaans ook een supervisiemoment ingericht.

Doelstellingen

Naast de kennis van het wettelijk kader stellen we als doel voor de vertrouwenspersoon in opleiding, de psychosociale risico's op het werk te kunnen herkennen in het praktijkveld en ze ook gericht aan te pakken. Het bemiddelingsgesprek is een sterk wapen dat de vertrouwenspersoon vooreerst zelf tot inzicht moet brengen in het grensoverschrijdend gedrag dat gesteld wordt en dit positief vertaalt in het opvanggesprek. De vertrouwenspersoon tracht te faciliteren in probleemsituaties.

Doelgroep

Beginnende vertrouwenspersonen of personen die daarvoor interesse hebben.

Begeleiding

• Paul van Assche, Coördinerend Preventieadviseur, veiligheidskundig niveau 1 SG Boom-Bornem-Puurs
• Alex Berghmans, Coördinerend Preventieadviseur, veiligheidskundig niveau 1 SG JB David Lier, SG de 3 Neten en SG Robke
• Stefaan Dejonghe, Coördinerend Preventieadviseur, veiligheidskundig niveau 1 SG KORBEM
• Krista Dekoning, Veiligheidskundig niveau 1 Hoofd interne dienst Preventie vzw KOBA Metropool

Praktisch