'Begrijpend lezen start in de kleuterschool', hardop denkend voorlezen als sterke leerkrachtvaardigheid

Begrijpend lezen is niet het meest populaire vak op de basisschool: leerkrachten geven aan dat ze het een uitdagend taaldomein vinden, en leerlingen lijken moeilijk te motiveren om teksten en boeken te lezen.

Aandacht voor hardop denkend voorlezen, interactief taalonderwijs, directe instructie, inoefenen van leesstrategieën en structureel aan woordenschat werken, zijn factoren die het plezier in lezen opnieuw kunnen aanwakkeren en de leesresultaten drastisch kunnen verbeteren.

Programma

Het is een misvatting te denken dat het begrijpend leesonderwijs start in de lagere school. Begrijpend lezen wordt voorbereid door begrijpend luisteren in de kleuterschool en eerste graad van het lager onderwijs.

Door te luisteren naar teksten leren leerlingen betekenis te verlenen aan een tekst; ze verbinden aanwezige kennis aan de nieuwe informatie en zo breiden ze hun kennis verder uit. Voor het begrijpend (leren) luisteren is een leerkrachtactiviteit van belang die nog te weinig wordt benut: het hardop denkend voorlezen.

Laten we ook stilstaan bij het belang om bij jonge kinderen verschillende soorten teksten herhaald voor te lezen. Het gaat erom boekjes meerdere keren te lezen en daarbij vragen te stellen die verder gaan dan “wie-, wat-, waar-, wanneer-vragen” om tot diepgaand begrip te kunnen komen.

Om tot tekstbegrip te kunnen komen, is het belangrijk om voldoende aandacht te schenken aan rijke woordenschatontwikkeling. Hoe meer kennis over een onderwerp je hebt, hoe beter je teksten hierover zal begrijpen.

Doelstellingen

In deze basisvorming leer je door enerzijds inhoudelijke input en anderzijds interactieve werkvormen:

• hoe een krachtig taalbeleid in de kleuterschool er uitziet en welke de belangrijkste accenten zijn om tot een gedragen leerlijn te komen;
• welke activiteiten je moet opzetten om tot rijke woordenschatontwikkeling te komen, hoe je ertoe komt dat woorden verankerd raken en hoe je als leerkracht omgaat met de grote verschillen tussen kinderen op vlak van woordenschat;
• werken met de taxonomie van Bloom, een denkkader om naast wie-, wat-, waar-, wanneer-vragen ook andere vragen te stellen die het diepere denken stimuleren en als doel hebben tot diepgaand begrip te kunnen komen;
• hardop denkend voorlezen en gebruik maken van het directe instructiemodel, ik modelleer het hardop denkend voorlezen en je krijgt oefenkansen om dit toe te passen op een zelf gekozen boek;
• activiteiten organiseren waarbij je de tekst centraal stelt en zorgt voor een functionele verwerking achteraf.

Doelgroep

Leerkrachten kleuteronderwijs, leerkrachten eerste graad lager onderwijs, zorgcoördinatoren, directies en ook leerkrachten buitengewoon onderwijs zijn welkom!

Begeleiding

Annelies Stiers, nascholer begrijpend luisteren/lezen – zorgcoördinator en praktijklector banaba zorgverbreding en remediërend leren (UCLL) met verantwoordelijkheid voor de opleidingsonderdelen “Lijnen in Leren Taal” en “Beeldvorming en Werkplan Taal”.

Praktisch

Mee te brengen door cursist

Enkele favoriete prentenboeken.