Hoe evolutie door natuurlijke selectie onderwijzen?

“Nothing in biology makes sense except in the light of evolution”, schreef Theodosius Dobzhansky al in 1973. Ook het maatschappelijk belang van de evolutieleer kan moeilijk overschat worden, zeker in tijden waarin wetenschappelijk denken onder druk staat. Wat leerlingen uit de lessen biologie meenemen over natuurlijke selectie en evolutie zal hun mens- en wereldbeeld mee vormgeven. Toch blijkt uit onderzoek dat leerlingen uit het secundair onderwijs in Vlaanderen hardnekkige misconcepties blijven hanteren over sleutelbegrippen als variatie, fitness en selectie. In deze nascholing leer je meer over deze misconcepties en hoe je ze kan opsporen en aanpakken. 

Programma

Tijdens deze nascholing duiken we in de didactiek van de evolutieleer. We beginnen met een overzicht van recente en (inter)nationale bevindingen over veelvoorkomende misconcepties over evolutie door natuurlijke selectie. We bespreken welke concepten leerlingen dienen te beheersen om tot een correct en samenhangend begrip van natuurlijke selectie te komen, hoe deze best aangeleerd worden en welke contextfactoren daarbij een rol spelen. Je leert welke meetinstrumenten je kan inzetten om misconcepties in jouw klasgroepen te detecteren. We onderzoeken samen hoe je deze misconcepties kan voorkomen en remediëren door enerzijds evolutie en natuurlijke selectie sterker te integreren in het gehele biologiecurriculum, van de eerste tot de derde graad, en anderzijds te werken met ‘contrasting cases’ uit diverse contextgebieden.

Doelstellingen

Na het volgen van deze nascholing:

• ken je de conceptuele bouwstenen die nodig zijn voor een correct en samenhangend begrip van evolutie door natuurlijke selectie;
• herken je veelvoorkomende misconcepties rond evolutie door natuurlijke selectie en kan je deze detecteren in je eigen klasgroepen;
• integreer je evolutie en natuurlijke selectie binnen verschillende andere thema’s in het biologiecurriculum;
• zet je de ‘contrasting cases’-methodiek met voorbeelden uit diverse contextgebieden in om misconcepties aan te pakken.

Doelgroep

Leerkrachten biologie en/of natuurwetenschappen.

We verwachten een degelijke basiskennis van de evolutieleer van Darwin en de Moderne Synthese (neo-darwinisme).

Begeleiding

Rianne Pinxten is sinds 2000 vakdidacticus biologie in de academische lerarenopleiding aan de Universiteit Antwerpen. Zij doet reeds jaren onderzoek naar de kennis van en misconcepties over natuurlijke selectie bij leerlingen en studenten in Vlaanderen.  

Johan Rock is bio-ingenieur van opleiding en lerarenopleider sinds 2014. Sinds 2019 is hij praktijkassistent in de Educatieve Master Wetenschappen en Technologie. Hij begeleidt masterpraktijkproeven rond het onderwijzen van evolutie door natuurlijke selectie en coacht student-leerkrachten in de didactische aanpak van dit thema.

Praktisch

Syllabus en digitaal materiaal inbegrepen

Mee te brengen door cursist

Leerplan, jaarplan en/of handboek biologie, van studierichting en graad naar keuze