Leerlingen bewegen tot kritisch denken: hoe breng je dat in de praktijk?

Omgaan met sociale media, fake news, allerlei AI-toepassingen, het vraagt van leerlingen een sterke kritische houding. De competentie kritisch denken ontwikkelen begint in elk klaslokaal. Wil jij je leerlingen hierin ondersteunen maar vind je het soms lastig om leerlingen écht actief mee te laten denken en samen te laten spreken, dan is deze nascholing iets voor jou.  In deze nascholing leer je eenvoudige en direct toepasbare gesprekstechnieken die jouw leerlingen kritisch en constructief met elkaar in dialoog laten gaan. Geen ingewikkelde theorie, maar praktische tools die focussen op jouw rol als gespreksleider en die je meteen al in je les kunt implementeren.

Programma

Dag 1: De basis

Hoe start je een kritisch denkproces in je klas?
Je duikt in de kunst van de juiste startvraag: hoe stel je vragen die leerlingen écht aan het denken zetten? Je krijgt tips om thema’s te kiezen die aansluiten bij hun leefwereld én voldoende gelaagd zijn voor diepere gesprekken.

De kracht van jouw houding als leerkracht
Hoe stap je uit de rol van expert en word je een niet-wetende en nieuwsgierige gespreksleider? Je oefent samen hoe je deze open houding aanneemt en volhoudt, zelfs als de antwoorden onverwacht of ongemakkelijk zijn.

Vijf denkbewegingen die je leerlingen scherper maken
Luisteren, argumenteren, concretiseren/abstraheren, onderzoeken en positioneren – hoe krijg je je leerlingen zover dat ze deze bewegingen spontaan maken? Je leert ze herkennen, uitlokken en begeleiden.

Werkvormen die écht werken
Je maakt kennis met werkvormen die leerlingen uit hun vaste denkkaders halen. Van stellingen-spel tot denksprints en morele dilemma’s – je leert hoe je werkvormen kiest die passen bij jouw klasgroep.

Dag 2: Van goede vragen naar sterke werkvormen

Van meningsverschil naar verrijkend gesprek
Hoe ga je om met felle meningsverschillen in je klas? Hoe zorg je ervoor dat iedereen zich gehoord voelt, zonder dat het gesprek vastloopt? Je oefent technieken om kritisch én respectvol te blijven denken.

Maatschappelijk relevante concepten onderzoeken met je klas
Hoe verken je samen met je leerlingen complexe thema’s zonder in zwart-witdenken te vervallen? Je oefent om samen met je klas te onderzoeken, twijfelen en bevragen.

Kritisch denken op de lange termijn prikkelen
Hoe zorg je ervoor dat kritisch nadenken geen losstaand project blijft, maar een natuurlijke reflex wordt in je klas? Je krijgt concrete ideeën om kritisch denken te verweven in verschillende vakken en thema’s.

Leren uit de praktijk
Je analyseert samen elkaars concrete klasvoorbeelden. Wat werkt, waar loop je vast, en vooral: wat leren we hieruit voor onze eigen klas?

Doelstellingen

Na het volgen van de nascholing:

• ga je aan de slag met actuele, uitdagende thema’s;
• prikkel je je leerlingen om open, nieuwsgierig en kritisch met elkaar in dialoog te gaan;
• pas je werkvormen toe die afgestemd zijn op verschillende contexten;
• transformeer je een groep kinderen of jongeren tot ‘onderzoeksgroep’;
• volg en structureer je de gedachtegangen van leerlingen;
• stel je korte, open vragen;
• neem je een niet-wetende houding aan;
• vraag je door naar meningen, argumenten, aannames en voorbeelden;
• breng je in een veilige sfeer een meningsverschil naar boven in je klas.

Doelgroep

Alle leerkrachten lager en secundair onderwijs

Begeleiding

Gideon Hakker studeerde af op de Toneelacademie Maastricht als regisseur/docent drama. Als filosofisch gespreksleider kreeg hij scholing bij Kristof Van Rossem in verschillende technieken. Hij is zowat overal procesgericht werkzaam met kinderen, jongeren en volwassenen. Als freelancer biedt hij vandaag verschillende (filosofische) gesprekstechnieken aan voor onder andere onderwijsinstellingen, musea en theatergezelschappen en biedt trainingsreeksen tot filosofisch gespreksleider aan.

Praktisch

Cursusmateriaal en lunch inbegrepen

Mee te brengen door cursist

Eigen (opgeladen) laptop