Ontwikkelingsdysfasie in de klas: kenmerken, gevolgen, tips en tricks

Ontwikkelingsdysfasie is een hardnekkige aangeboren taalontwikkelingsstoornis. Kinderen met deze ontwikkelingsstoornis verwerven moeizaam spraak en taal. De problemen op vlak van mondelinge en schriftelijke communicatie binnen het klasgebeuren vormen een bedreiging voor het schoolse leren en de participatie en kunnen aanleiding geven tot een verhoogd risico op problemen in de sociale en emotionele ontwikkeling.

Programma

Op dag 1 van dit tweedaagse traject doorloop je via 10 basisopdrachten het inleefcircuit ERVAAR TOS, ontwikkeld door de Auris groep (Nederland) en deel je ervaringen met elkaar. Al doende leer je wat kinderen met een taalontwikkelingsstoornis/ontwikkelingsdysfasie ervaren in vaak voorkomende dagelijkse situaties op school, thuis en in de maatschappij. In de namiddag krijg je een introductie over de kenmerken van dysfasie. Op beknopte wijze worden de mogelijke gevolgen voor het klasgebeuren en het functioneren op vlak van spraak, auditieve verwerking, woordenschat en taalbegrip, woord- en zinsvorming en taalgebruik toegelicht. In kleine groepjes bespreek je vervolgens samen met collega’s mogelijke aanpassingen en handelingsgerichte adviezen voor lagereschoolkinderen. Tenslotte volgt nog een plenaire terugkoppeling.

Op dag 2 gaan we dieper in op alarmsignalen, het verschil tussen een vertraagde spraak- en taalontwikkeling (VSTO), een taalontwikkelingsstoornis (TOS) en ontwikkelingsdysfasie (OD). Aan de hand van een eigen casus/observatie van een leerling met een taalprobleem leer je de talige problemen koppelen aan de taalcomponenten.

We overlopen grondig de gevolgen van elk taalaspect op de verschillende schoolse vakken alsook op de cognitieve en de sociaal-emotionele ontwikkeling.
Basisprincipes, tips, mogelijke aanpassingen, strategieën en hulpmiddelen voor het onderwijs komen aan bod.
We voorzien tijd voor oefeningen, interactie, schoolgerelateerde opdrachten en ervaringsuitwisseling.

Doelstellingen

De deelnemers kennen:

• de basiskennis over spraak, taal en auditieve verwerking bij taalontwikkelingsstoornissen;
• de talige stoorniskenmerken van ontwikkelingsdysfasie;
• de niet-talige problemen gerelateerd aan ontwikkelingsdysfasie.

De deelnemers kunnen:

• de impact van taalproblemen en niet-talige gerelateerde problemen op de communicatie binnen het klasgebeuren/ op alle schoolactiviteiten en op het gedrag van het kind herkennen;
• tips en hulpmiddelen gebruiken om kinderen met 'dysfasie' adequaat te ondersteunen;
• stilstaan bij mogelijke niet-tijdrovende aanpassingen en adviezen die een wereld van verschil maken voor kinderen met een ontwikkelingsdysfasie;
• aangereikte handvatten gebruiken en een positieve attitude ontwikkelen om kinderen met een taalontwikkelingsstoornis/ontwikkelingsdysfasie in de klas te ondersteunen.

Doelgroep

Leerkrachten (buitengewoon) lager onderwijs, zorgleerkrachten en -coördinatoren, ondersteuningsnetwerk.

Er wordt geen voorkennis van de deelnemers verwacht.

Begeleiding

Begga Van De Walle is als logopedist werkzaam in het Centrum voor Ambulante Revalidatie Overleie te Kortrijk waar zij ruime ervaring opdeed in diagnostiek en therapie van kinderen met ontwikkelingsstoornissen waaronder specifieke taalontwikkelingsstoornissen en ontwikkelingsdysfasie.
Zij is coördinator van de Sig-intervisiewerkgroep Taaltherapie bij kinderen, medeontwikkelaar van het PDOD (Protocol Diagnostiek Ontwikkelingsdysfasie) i.s.m. prof. dr. I. Zink en maakt deel uit van de Sig-intervisiewerkgroep Hanen.
Zij is coauteur van Dysfatische Ontwikkeling. Leidraad voor ouders, leerkrachten en hulpverleners en Het verhaal van Odi. Leren omgaan met dysfasie’.
Daarnaast werkt zij als privélogopedist in het Gentse (de laatste jaren voornamelijk taal- en leerstoornissen) en is bestuurder en medeoprichter van vzw CETOS (Centrum Taalontwikkelingsstoornissen).

Praktisch

Cursusmateriaal en lunch (op beide lesdagen) inbegrepen.