Taalbeleid in de kleuterschool en verankering van het beleid op de klasvloer

Kleuterleerkrachten en directies merken dat in hun klassen een grote diversiteit is in taalontwikkeling bij de peuters en kleuters. Het verschil tussen taalrijke en taalarme kleuters slaat een kloof die al heel vroeg de gelijke ontwikkelingskansen en de schoolloopbaan van kinderen in gevaar brengt. We moeten er dan ook alles aan doen om die kloof zo vroeg mogelijk te dichten. Kleuterscholen beseffen dat het niet volstaat om pas vanaf de verplichte Koala-taalscreening kleuters die extra taalsteun nodig hebben te ondersteunen. Dat zorgt voor een grote vraag naar coaching en competenties rond de interventies die je hiervoor kan inzetten.
Gebaseerd op de inzichten uit het wetenschappelijk onderzoek rond Taalintegratietrajecten (www.taaltrajecten.be), biedt deze nascholing concrete handvatten aan kleuteronderwijzers en directies om de kinderen die er het meeste nood aan hebben sterk te ondersteunen via een breed gedragen en visionair schooleigen taalbeleidsplan, dat cyclisch meegroeit en praktisch uitgewerkt wordt op de klasvloer.

Programma

Hoe begin je aan het uitdenken en uitvoeren van een cyclisch en schoolspecifiek taaltraject voor kleuters die extra taalsteun nodig hebben? Hoe kan je het team ervoor begeesteren? Welke keuzes maak je in het meerlagig ondersteuningsmodel? Welke begeleiders zet je in voor de verschillende lagen? Welke succesvolle externe samenwerkingen kan je aangaan? Hoe kunnen keuzes voor ouderparticipatie leiden tot betere taalresultaten van de kleuters? Welke beleidskeuzes maak je na de screening en observaties? Hoe kan je die keuzes verankeren op de klasvloer? Hoe zorg je voor evaluatie en borging van je taalbeleid?

De nascholing is opgedeeld in twee dagen. Op dag 1 bespreken we de opzet van taalintegratietrajecten op basis van de Koala-analyse. We kijken naar verschillende voorbeelden en maken kennis met de cyclische methodiek. Daarna volgt een uitwerkperiode in de eigen school, waarin het taalbeleidsplan echt vorm begint te krijgen. Op dag 2 bespreken we de successen en hindernissen die we ervoeren bij het opmaken van dit plan en duiken we dieper in de taaltrajecten.

Doelstellingen

Na het volgen van de nascholing:

• heb je inzicht in de zes bouwstenen voor een doeltreffend taaltraject en zet je die adequaat in;
• breng je de schooleigen taalkenmerken in kaart en maak je vanuit deze beginsituatie een aanvang met het opzetten van een passend taaltraject;
• identificeer je de kinderen die extra taalsteun nodig hebben en bied je hen een gepaste aanpak in een meerlagig ondersteuningsmodel aan;
• erken je de stappen die kunnen bijdragen aan een succesvolle ouderparticipatie;
• vat je een PDCA-cyclus aan om je taaltraject te verankeren en de successen te borgen.

Doelgroep

(Zorg)leerkrachten, zorgcoördinatoren, beleidsmedewerkers en directies uit het (buitengewoon) kleuteronderwijs.

Verwachte voorkennis: De deelnemers kunnen Koalaresultaten analyseren en interpreteren.

Begeleiding

Jella Di Perna was lerares, lector aan de PXL en Arteveldehogeschool, vorser vakdidactiek Nederlands aan de Universiteit Antwerpen en de Universiteit Gent, pedagogisch begeleider en schooldirecteur. Als nascholer talenbeleid heeft ze vooral expertise rond taalontwikkeling, taalvaardigheidsbevordering en talenbeleid in het kleuteronderwijs, basisonderwijs, secundair en hoger onderwijs.

Praktisch

Cursusmateriaal inbegrepen

Mee te brengen door cursist

Een laptop en je eigen Koalaresultaten en -analyses op kindniveau, klasniveau en schoolniveau (worden niet gedeeld met andere deelnemers). Als het nog te vroeg is om de resultaten van 2025 mee te brengen, mag je die van 2024 als uitgangspunt gebruiken.